Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου χορηγεί ασφαλιστικά μέτρα σε ασυνόδευτα κορίτσια που παρέμεναν κρατούμενα στο ΠΡΟΚΕΚΑ Ταύρου εν αναμονή της ανεύρεσης δομής φιλοξενίας.
Το Δικαστήριο υπέδειξε στις ελληνικές αρχές την άμεση μεταφορά τους σε δομή φιλοξενίας και τη διασφάλιση κατάλληλων συνθηκών υποδοχής
Αθήνα, 26 Μαρτίου 2019—Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), εφαρμόζοντας το άρθρο 39 του Κανονισμού του, δέχτηκε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ανήλικων κοριτσιών, αιτουσών διεθνή προστασία, και ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση την άμεση μεταφορά τους από τα κρατητήρια της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
Η υπόθεση υποστηρίχθηκε από την Νομική και την Κοινωνική Υπηρεσία του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και αφορά δύο ασυνόδευτες ανήλικες αιτούσες άσυλο, οι οποίες αναζήτησαν κοινωνική και νομική συνδρομή τον Ιανουάριο του 2019. Παρά την άμεση κατάθεση αιτήματος στέγασης από Κοινωνική Λειτουργό της Οργάνωσης μας, στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τον αρμόδιο κρατικό φορέα για τη στέγαση ασυνόδευτων ανηλίκων, και τις συνεχείς γραπτές και προφορικές οχλήσεις της Κοινωνικής Υπηρεσίας, οι ανήλικες παρέμειναν άστεγες, άνευ διορισμού επιτρόπου και εξακολουθούσαν να λαμβάνουν κοινωνική στήριξη από το Φορέα, τόσο για ζητήματα υγείας, όσο και για θέματα εκπαίδευσης, αφού παραπέμφθηκαν άμεσα για μαθήματα ελληνικών. Στις 13/3/2019, και αφού οι ίδιες κινδύνευαν από τις συνθήκες αστεγίας τους, μετέβησαν σε αστυνομικό τμήμα, με στόχο να διαταχθεί η προσωρινή φιλοξενία τους σε εφημερεύον νοσοκομείο Παίδων ως έσχατη λύση, έως ότου βρεθεί θέση σε δομή φιλοξενίας. Σε συνέχεια αρνητικής απάντησης, οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές διέταξαν να τεθούν σε «προστατευτική φύλαξη» και να μεταχθούν στα κρατητήρια ενηλίκων γυναικών της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής (Πέτρου Ράλλη), όπου παρέμειναν κρατούμενες σε απολύτως ακατάλληλες, και επικίνδυνες για την υγεία, αλλά και για την ηλικία τους, συνθήκες, παρά το γεγονός ότι η κράτηση ασυνόδευτων παιδιών δεν μπορεί ποτέ να εξυπηρετεί το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Στις 20/3/2019, αφού όλες οι προσπάθειες για τη μεταφορά τους σε δομή φιλοξενίας είχαν αποτύχει, ελλείψει θετικής ανταπόκρισης όλων των εμπλεκόμενων φορέων της Πολιτείας, η Νομική Υπηρεσία του ΕΣΠ ζήτησε την παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, προκειμένου να παύσουν οι παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ανηλίκων και να υποχρεωθεί το κράτος να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία τους. Πράγματι, το Δικαστήριο δέχτηκε την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων την επόμενη κιόλας ημέρα, 21/3/2019, διατάσσοντας τις ελληνικές Αρχές να μεταφέρουν τις ανήλικες σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων και να διασφαλίσουν ότι οι συνθήκες υποδοχής τους θα είναι συμβατές με το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης). Μόλις στις 23/3/2019 οι ως άνω ανήλικες μεταφέρθηκαν σε δομή φιλοξενίας.
Η υπόθεση αυτή καταδεικνύει τα τεράστια κενά προστασίας των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα, εξαιτίας των οποίων ανήλικα αγόρια και κορίτσια παραμένουν εκτεθειμένα σε σοβαρούς κινδύνους. Έρχεται, δε, μόλις ένα μήνα μετά τη δημόσια έκκληση του ΕΣΠ για το τερματισμό της κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων, με αφορμή σχετικές δηλώσεις του Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής ότι στην Ελλάδα δεν κρατούνται ασυνόδευτοι ανήλικοι.[1]
Το ΕΣΠ επαναλαμβάνει ότι η προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση της Πολιτείας, με βάση το εθνικό δίκαιο και τις διεθνείς της δεσμεύσεις, και καλεί τις ελληνικές αρχές να λάβουν άμεσα όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική προστασία των ανήλικων προσφύγων, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης εφαρμογής ενός συστήματος αποτελεσματικής επιτροπείας των ασυνόδευτων παιδιών, της αύξησης του αριθμού των κατάλληλων για ανηλίκους θέσεων φιλοξενίας, της απαγόρευσης στο νόμο της δυνατότητας κράτησης ανηλίκων παιδιών για λόγους εφαρμογής της νομοθεσίας περί ασύλου και μετανάστευσης και του άμεσου τερματισμού της πρακτικής αυτής.
Η παραπάνω παρέμβαση υλοποιείται με τη στήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Provision of Legal and Social Assistance to Refugees and Asylum Seekers: GRC01/2019/0000000197/000).
[1] Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Να τερματιστεί άμεσα η κράτηση των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα, 22 Φεβρουαρίου 2019, https://bit.ly/2U2A47P.
