Με ανακοίνωσή τους στις 6 Νοεμβρίου, 20 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών από χώρες της Ευρώπης, αλλά και την Τουρκία, θίγουν τις συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των προσφύγων που συντελούνται σε χρηματοδοτούμενες από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εγκαταστάσεις στην Τουρκία και καλούν σε αναστολή των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για αυτές τις εγκαταστάσεις, έως ότου διεξαχθεί πλήρης, διαφανής και ανεξάρτητη έρευνα.
Μεταξύ των παραβιάσεων συγκαταλέγονται: η αυθαίρετη κράτηση προσφύγων, η κακομεταχείριση των κρατουμένων που θέτει ζήτημα παραβίασης της απόλυτης απαγόρευσης των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης και ταπεινωτικης μεταχείρισης, οι αναγκαστικές απελάσεις σε μη ασφαλείς χώρες κατά παράβαση της αρχής της μη επαναπροώθησης και η άρνηση πρόσβασης σε νομική συνδρομή, με μοιραίες συνέπειες για ορισμένους απελαθέντες.
Η ανακοίνωση έρχεται σε συνέχεια πρόσφατης δημοσιογραφικής έρευνας των Lighthouse Reports, El País, Der Spiegel, Politico, Etilaat Roz, SIRAJ, NRC, L’Espresso και Le Monde, στο πλαίσιο της οποίας αποκαλύφθηκαν πρακτικές συστηματικής κακομεταχείρισης σε εγκαταστάσεις χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ που βρίσκονται υπό τη διαχείριση των τουρκικών αρχών.
Υπενθυμίζεται πως παρά τη σωρεία των διαθέσιμων στοιχείων, που εδώ και χρόνια θέτουν εν αμφιβόλω την πραγματική δυνατότητα των προσφύγων να έχουν πρόσβαση σε διεθνή προστασία στην Τουρκία, ιδίως με τους όρους της Σύμβασης της Γενεύης, την οποία η Τουρκία δεν εφαρμόζει, η ελληνική διοίκηση συνεχίζει να εμμένει στο χαρακτηρισμό της γειτονικής μας χώρας ως “ασφαλούς”, για τον σκοπό της επανεισδοχής, στην Τουρκία, ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα.
Αυτό μάλιστα συνεχίζει να συμβαίνει, παρά το ότι, ήδη από τον Μάρτιο του 2020, η Τουρκία έχει αναστείλει τις επανεισδοχές από την Ελλάδα, γεγονός που καθιστά τον εν λόγω χαρακτηρισμό περαιτέρω μη συμβατό με τις προϋποθέσεις που τίθενται από το υφιστάμενο ευρωπαϊκό και εθνικό νομικό πλαίσιο.
Υπενθυμίζεται, τέλος, πως στις 4 Οκτωβρίου 2024, στο πλαίσιο προσφυγής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Προσφυγες και της Υποστήριξης Προσφύγων στο Αιγίο (RSA) κατά της απόφασης των Υπουργών Εξωτερικών και Μετανάστευσης που χαρακτηρίζει την Τουρκία ως “ασφαλή τρίτη χώρα”, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ)έκρινε ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να εκδώσουν απόφαση που απορρίπτει αίτημα ασύλου ως απαράδεκτο με βάση την έννοια της «ασφαλούς τρίτης χώρας» -ως συμβαίνει στην Ελλάδα τα τελευταία 4 και πλεόν χρόνια- όταν έχουν διαπιστώσει ότι δεν θα επιτραπεί στον αιτούντα άσυλο να μεταβεί στο έδαφος της χώρας που έχει χαρακτηρισθεί ως ασφαλής.
Για την πλήρη ανακοίνωση των οργανώσεων, στα αγγλικά, εδώ
Για περισσότερα σχετικά με την απόφαση του ΔΕΕ, δείτε εδώ