Στην κοινή συνέντευξη τύπου, που δόθηκε χθες 16 Μαρτίου2017 με θέμα για τον ένα χρόνο μετά τη Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ στην Αθήνα συμμετείχε ως εκπρόσωπος του ΕΣΠ, ο κ. Σπύρος Κουλοχέρης ,που επικεντρώθηκε στα παρακάτω σημεία:
Στις 18 Ιανουαρίου 2017 ο Ευρωπαίος Συνήγορος του Πολίτη με απόφασή του μεταξύ άλλων κρίνει ότι η πολιτική διάσταση της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας , που αποτελεί θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν την απαλλάσσει από την ευθύνη, οι ενέργειες που απορρέουν από την εφαρμογή της να συνάδουν με τα Θεμελιώδη Ανθρώπινα Δικαιώματα. Στα τέλη του ίδιου μήνα το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε ότι εφαρμογή της Κοινής αυτής Δήλωσης δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία της γιατί δεν αποτελεί μέτρο, που υιοθέτησε Όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά διεθνή συμφωνία των Κρατών Μελών της.
Τα άμεσα αποτελέσματα πάντως της Δήλωσης αυτής για την Ελλάδα ήταν μία σειρά από σαφείς παραβιάσεις των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Διεθνούς, Ενωσιακού και Εσωτερικού δικαίου στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα και μεταξύ άλλων:
Τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (hot spots) μετετράπησαν σε κέντρα κράτησης στα οποία αδιακρίτως και γι’ αυτό παρανόμως κρατούνται ακόμα και εξαιρετικά ευάλωτες ομάδες τουλάχιστον για ένα ικανό χρονικό διάστημα.
Επεβλήθη το μέτρο του γεωγραφικού περιορισμού μέχρις της ολοκληρώσεως της διαδικασίας ασύλου για τις μη ευάλωτες περιπτώσεις, οι οποίες όμως εκφεύγουν της ταυτοποιήσεώς τους λόγω της σύντομης και διεκπεραιωτικής διαδικασίας, που υπάρχει.
Η όλη κατάσταση υποχρεωτικής κράτησης και περιορισμού της ελευθερίας οξύνει την ευλωτότητα ή δημιουργεί νέες ευάλωτες περιπτώσεις. Επίσης θέτει εκτός διαδικασίας ασύλου πρόσωπα και μάλιστα ιδιαίτερα ευάλωτα που αψηφώντας το γεωγραφικό περιορισμό για λόγους επιβίωσης εγκατέλειψαν τα νησιά με αποτέλεσμα να τελούν σε καθεστώς διοικητικής κράτησης στην ενδοχώρα.
Μέσα στο 2016 λόγω της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας είχαμε 1.487 επιστροφές στην Τουρκία, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και περιπτώσεις όσων παραιτήθηκαν του αιτήματος ασύλου τους ή δεν ζήτησαν άσυλο. Υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις που τόσο η κράτησή τους όσο και οι συνθήκες κράτησής τους οδήγησαν σε αυτή τη λύση .
Τέλος αναφορικά με το κριτήριο του αν η Τουρκία αποτελεί τρίτη ασφαλή, τόσο η κατάσταση στη χώρα αυτή, όσο και οι αναφορές, προσώπων που επέστρεψαν αναγκαστικά αποδεικνύει το αντίθετο.
Η κατάσταση αυτή, που αποτελεί μέρος των γενικότερων παραλείψεων αναφορικά με τα δικαιώματα, όσων δικαιούνται διεθνούς προστασίας επαναφέρει το ζήτημα της απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για σταδιακή επιστροφή από την 15η Μαρτίου 2017 των υποκειμένων στον Κανονισμό του Δουβλίνου στην Ελλάδα.
Αθήνα 17 Μαρτίου 2017
