3/4/2016
Κατόπιν επίσκεψης κλιμακίου του Οργανισμού μας στο κέντρο κράτησης της «ΒΙΑΛ» στο Χαλκειό Χίου κατά το διάστημα 30-31/03/2016, καθώς και αναφορών που δεχόμαστε τηλεφωνικά από άτομα που κρατούνται στο εν λόγω κέντρο κράτησης, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες επισημαίνει κάτωθι γεγονότα που απαιτούν την παρέμβαση των αρμοδίων αρχών διεθνούς προστασίας και λοιπών εμπλεκομένων φορέων της Πολιτείας :
- Στο εν λόγω κέντρο κράτησης κατά το χρόνο της επίσκεψής μας κρατούνταν υπό ιδιαιτέρως άσχημες συνθήκες περί τα 1.500 άτομα, συμπεριλαμβανομένων και prima facie προσφύγων, ιδίως από Συρία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των Αρχών, η χωρητικότητα του κέντρου ανέρχεται στα 1.100 άτομα.
- Σε κανέναν εκ των κρατουμένων δεν είχε επιδοθεί απόφαση κράτησης, ούτε είχε παρασχεθεί σαφής ενημέρωση για τους λόγους στέρησης της ελευθερίας του και τα δικαιώματά του.
- Μεγάλος αριθμός ατόμων, μεταξύ των οποίων και άτομα μέλη της οικογένειας των οποίων βρίσκονται σε άλλα Κράτη Μέλη της ΕΕ και επιθυμούν να επανενωθούν μαζί τους, ανέφεραν την αδυναμία των Αρχών να καταγράψουν τη βούλησή τους να υποβάλουν αίτημα άσυλου. Αναφέρεται δε ότι το αρμόδιο αυτοτελές κλιμάκιο της Υπηρεσίας Ασύλου που λειτουργεί εντός του κέντρου, απαρτίζεται από μόλις τρεις καταγραφείς και ένα χειριστή, ο οποίος μάλιστα εκτελεί και χρέη συντονιστή. Ως εκ τούτου, καθίσταται ανθρωπίνως αδύνατο να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες ανάγκες, ώστε να διασφαλιστεί η άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου σε όλους όσοι επιθυμούν να αιτηθούν διεθνή προστασία.
Παράλληλα, ιδιαίτερα ανησυχητικό εν όψει των παραπάνω είναι ότι, όπως πληροφορούμαστε από δημοσιεύματα του Τύπου που δεν έχουν διαψευσθεί από τις αρχές της Πολιτείας, επίκειται η επιστροφή στη Τουρκία αριθμού νέο-εισερχομένων, οι οποίοι, όπως αναφέρει η σχετική ενημέρωση, δεν υπέβαλαν αίτημα ασύλου στην Ελλάδα.
Δεδομένων των ανωτέρω και με αφορμή την επιβεβαίωση της εκπροσώπου Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έναρξη, ήδη από τη Δευτέρα 4 Απριλίου 2016, των επανεισδοχών από την Ελλάδα στην Τουρκία, σε εφαρμογή της από 19 Μαρτίου 2016 Συμφωνίας μεταξύ ΕΕ- Τουρκίας
το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες:
1. Εκφράζει την ιδιαίτερη ανησυχία ως προς την επαρκή ενημέρωση των νεοεισερχομένων και την ουσιαστική δυνατότητα πρόσβασής τους στη διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα και
2. Υπογραμμίζει ότι τυχόν επανεισδοχή προσώπων στην Τουρκία χωρίς προηγουμένως να τους έχει δοθεί η πραγματική και ουσιαστική δυνατότητα πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου και, συνακολούθως, χωρίς να έχει εξεταστεί το αίτημά τους στο πλαίσιο μιας δίκαιης και αποτελεσματικής διαδικασίας, θα συνιστά κατάφωρη παραβίαση του εθνικού, ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.