Παιδιά, έστω και εν αμφιβολία, δεν κρατούνται
Σημαντική η πρόσφατη Απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών και των προσώπων που βρίσκονται σε διαδικασία εκτίμησης της ηλικίας τους
Αθήνα, 2 Μαΐου 2024
Ο Jamal*, ένα παιδί από το Πακιστάν, είχε καταγραφεί επανειλημμένα από διαφορετικές ελληνικές Αρχές ως ασυνόδευτος ανήλικος. Μετά τη σύλληψή του από την ΕΛ.ΑΣ. και την αυθαίρετη καταγραφή του ως ενήλικο πρόσωπο, τέθηκε υπό κράτηση για επιστροφή. Χωρίς αιτιολογημένη αμφιβολία όπως απαιτεί ο νόμος[1], ξεκίνησε η διαδικασία προσδιορισμού της ηλικίας του 3 μήνες μετά το σχετικό αίτημα της ΕΛ.ΑΣ., ενώ όλο αυτό το διάστημα παρέμεινε κρατούμενος σε Προαναχωρησιακό Κέντρο Κράτησης μαζί με άγνωστους σε αυτόν ενήλικες και υπό συνθήκες εντελώς ακατάλληλες για παιδιά.
Για έξι (6) συνολικά μήνες το παιδί παρέμεινε σε κράτηση παρακολουθώντας μία ιστορία καφκικών διαστάσεων, κατά την οποία οι ελληνικές Αρχές αρνούνταν να εφαρμόσουν τη νόμιμη διαδικασία που επιτάσσει τη μεταχείριση προσώπου ως ανήλικο όσο διαρκεί η αμφιβολία για την ηλικία του[2] («τεκμήριο ανηλικότητας»). Επίσης, επιτάσσει να του διορίσουν Επίτροπο και να το φιλοξενήσουν σε δομή για ασυνόδευτα ανήλικα.
Με την πρόσφατη υπ’αρ. 713/2024 Απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών επιβεβαιώθηκε η ορθή ερμηνεία του νόμου υπό το φως της βασικής αρχής του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού (αρ. 3 Σύμβασης ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού και αρ. 3 ν. 2101/1992) και έγινε ξεκάθαρο ότι η πρότερη διοικητική πρακτική ήταν παράνομη, καθώς η Διοίκηση υποχρεούται να τον θεωρεί ανήλικο και να του επιφυλάσσει αντίστοιχη μεταχείριση μέχρι να ολοκληρωθεί τελεσίδικα η διαδικασία προσδιορισμού ηλικίας. Το Δικαστήριο, περαιτέρω, διέταξε, την τοποθέτησή του σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
Σύμφωνα, άλλωστε, με την Επιτροπή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού «ο μεγαλύτερος κίνδυνος θα ήταν να σταλεί κάποιος που μπορεί να είναι παιδί σε κέντρο που προορίζεται για άτομα που αναγνωρίζονται ως ενήλικες»[3]
Με την υποστήριξη της νομικής υπηρεσίας του ΕΣΠ, το παιδί κατάφερε να αμφισβητήσει με επιτυχία ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών την κράτησή του, όμως δεν είναι το μόνο παιδί που έχει βιώσει αυτή την διοικητική μεταχείριση. Χαιρετίζουμε τη δικαστική αυτή Απόφαση – τομή για την αλλαγή της εν λόγω πρακτικής και παραμένουμε σταθεροί στη δέσμευσή μας να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των ασυνόδευτων παιδιών και να τους παρέχουμε την υποστήριξη που χρειάζονται, προκειμένου να οικοδομηθεί ένα μέλλον όπου κάθε παιδί θα έχει την ευκαιρία να ευημερήσει, ανεξάρτητα από τις περιστάσεις του.
- το όνομα του παιδιού έχει αλλάξει για την προστασία της ανωνυμίας του
[1] παρ. 2 και 3 του άρθρου 1 της ΚΥΑ 9889/2020 ΦΕΚ Β’ 3390/13-8-2020
[2] άρθρο μόνο παρ. 11 της ως άνω Κ.Υ.Α. και άρθρο 41 ν. 4939/2022
[3] N.B.F. κατά Ισπανίας, 11/2017, 27 Σεπτεμβρίου 2018, παρ. 12.1 και A.L. κατά Ισπανίας, 16/2017, 31 Μαΐου 2019, παρ. 12.12.