Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι οι διαδοχικές αλλαγές στη νομοθεσία (Νοέμβριος 2019 και εκ νέου Μάιος 2020), με σκοπό τη γενικευμένη και συστηματική εφαρμογή μέτρων διοικητικής κράτησης εις βάρος αιτούντων άσυλο και μεταναστών, αποτελούν επιλογές οριακής νομιμότητας, μη συμβατές με τα βασικά πρότυπα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Τα δύο πρόσφατα τραγικά περιστατικά του θανάτου κρατουμένου στο ΠΡΟΚΕΚΑ Κω, λόγω αναφερόμενης ελλιπούς παροχής ιατρικής φροντίδας και η αυτοκτονία κρατουμένου στο ΠΡΟΚΕΚΑ Κορίνθου, ο οποίος παρέμενε σε παρατεταμένη διοικητική κράτηση για 16 μήνες, υπογραμμίζουν την ανάγκη οι ελληνικές αρχές να εγκαταλείψουν άμεσα τις ακολουθούμενες πολιτικές σε ότι αφορά στην εφαρμογή μέτρων κράτησης και να τροποποιήσουν την εθνική νομοθεσία και πρακτική σε συμφωνία με βασικά πρότυπα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Σε αυτό το πλαίσιο οι ελληνικές αρχές οφείλουν επειγόντως :
- Να εγκαταλείψουν την πρακτική της παρατεταμένης και αδιάκριτης διοικητικής κράτησης και να τροποποιήσουν την εθνική νομοθεσία, η οποία μετά τις αλλαγές του Νοεμβρίου 2019 αύξησε δραματικά τα ανώτατα όρια εφαρμογής του μέτρου, για χρονικό διάστημα μέχρι και 36 μήνες.
- Να διασφαλίσουν ότι οι αιτούντες άσυλο, οι οικογένειες με παιδιά και εν γένει τα πρόσωπα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες δεν κρατούνται.
- Να διασφαλίσουν ότι το μέτρο της κράτησης εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο ως ένα εξαιρετικό και έσχατο μέτρο, κατόπιν εξατομικευμένης εξέτασης της κάθε υπόθεσης και αυστηρής τήρησης των όρων της νομιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της παροχής κατάλληλων ιατρικών υπηρεσιών και συνθηκών.
Τον Νοέμβριο του 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, υπογράμμιζε ότι «η παρούσα προσέγγιση σχετικά με την κράτηση πολιτών τρίτων χωρών πρέπει να αλλάξει» και ότι «οι Ελληνικές αρχές πρέπει να κάνουν τώρα αποφασιστικά βήματα […] για τη μεταρρύθμιση του συστήματος κράτησης»*.
Οι συστάσεις αυτές είναι τώρα πιο επίκαιρες από ποτέ.
