Σύμφωνα με την Έκθεση του Save the Children International και του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες με τίτλο: «”Χωρίς χαρτιά, δεν υπάρχει ζωή” – Νομικά εμπόδια στην πρόσβαση στην προστασία για τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα» τα περισσότερα ασυνόδευτα παιδιά που αναζητούν ασφάλεια στην Ελλάδα βλέπουν τα αιτήματά τους για άσυλο να απορρίπτονται, με αποτέλεσμα πολλά αγόρια και κορίτσια χωρίς χαρτιά να καθίστανται ευάλωτα σε κακοποίηση και εκμετάλλευση.
Στην έκθεση αυτή αναφέρεται, ενδεικτικά, ότι, κατά προσέγγιση, μόνο το ένα τρίτο των αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν από ασυνόδευτα παιδιά το 2022 έγιναν δεκτές. Αν και η πραγματική κλίμακα του προβλήματος δεν είναι σαφής, καθώς τα ακριβή ποσοστά δεν είναι διαθέσιμα στην δημοσιότητα, τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι πολλά από αυτά τα παιδιά στερήθηκαν το δικαίωμά τους στην προστασία, μένοντας χωρίς έγγραφα που να τους επιτρέπουν τη νόμιμη διαμονή στη χώρα.
Η έκθεση περιλαμβάνει αποσπάσματα συνεντεύξεων από 12 ασυνόδευτα παιδιά που περιγράφουν τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της διαδικασίας απόκτησης εγγράφων που νομιμοποιούν τη διαμονή τους στην Ελλάδα και τις επιπτώσεις που αυτό έχει στην ευημερία και τη ζωή τους.
“Η Ελλάδα πρέπει να συμβαδίσει με τα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ – στα κορίτσια και τα αγόρια που αναζητούν ασφάλεια πρέπει να χορηγούνται επίσημα έγγραφα διαμονής και προστασία αμέσως μόλις φτάσουν στην ελληνική επικράτεια. Κανένα παιδί δεν παίρνει ελαφρά τη καρδία την απόφαση να εγκαταλείψει την πατρίδα του – πολλά από αυτά φεύγουν από τον πόλεμο, την πείνα, τις διώξεις και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής – χωρίς τα κατάλληλα έγγραφα κινδυνεύουν να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Χωρίς έγγραφα, τα παιδιά ενδέχεται επίσης να συσσωρεύουν χρέη για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών, με αποτέλεσμα να είναι ακόμη πιο εκτεθειμένα στην εκμετάλλευση” δήλωσε ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες.
Τα ασυνόδευτα παιδιά χωρίς χαρτιά, με απορριπτικές αιτήσεις ασύλου, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Ωστόσο, μια πληθώρα νομικών εμποδίων, συμπεριλαμβανομένων των ανέφικτων προϋποθέσεων και της έλλειψης δωρεάν νομικής συνδρομής κατάλληλη για την ηλικία του παιδιού, έχουν, πρακτικά, ως αποτέλεσμα εκατοντάδες παιδιά και νέοι να ζουν χωρίς επίσημο νομικό καθεστώς και, κατά συνέπεια, δίχως προστασία στην Ελλάδα.
Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν συνάδει με την κατάσταση σε πολλά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όπου σχεδόν τα μισά κράτη-μέλη χορηγούν άδειες διαμονής σε ασυνόδευτα κορίτσια και αγόρια, προασπίζοντας έτσι το βέλτιστο συμφέρον τους ως παιδιά.
“Οι αιτήσεις ασύλου των περισσότερων παιδιών απορρίπτονται, γεγονός που τα αναγκάζει να ζουν σε συνθήκες ανασφάλειας και φόβου, με κίνδυνο εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Τα ασυνόδευτα παιδιά βασίζονται στο νομικό πλαίσιο της Ελλάδας που τους προσφέρει προστασία και ασφάλεια – η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι όλα αυτά τα παιδιά έχουν άδεια διαμονής.” δήλωσε από την πλευρά του Save the Children ο Daniel Gorevan, Senior Advocacy Advisor
Η Έκθεση αυτή συνηγορεί για:
• την υιοθέτηση ειδικής άδειας διαμονής για όλα τα ασυνόδευτα παιδιά, μόνο επειδή είναι παιδιά, μόνα και σε μετακίνηση, όπως έχουν ήδη κάνει σχεδόν τα μισά κράτη μέλη της Ε.Ε.
• την τροποποίηση της υφιστάμενης διαδικασίας χορήγησης άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε ασυνόδευτα παιδιά, προσαρμοσμένη στην πραγματικότητα των παιδιών που είναι εκτοπισμένα, μόνα και σε μετακίνηση
• την παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας κατάλληλης για την ηλικία και την εφαρμογή στην πράξη ενός συστήματος επιτροπείας που μαζί θα συμβάλουν στη μείωση των κινδύνων για τα ασυνόδευτα παιδιά
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της αναφοράς εδώ