ΕΔΔΑ: Καταδίκη της Ελλάδας για έλλειψη πρόσβασης στη διαδικασία του ασύλου και δικαίωση εξυπηρετούμενου του ΕΣΠ μετά από έξι χρόνια
Στις 15 Μαρτίου 2018, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκανε δεκτή την προσφυγή που είχαν καταθέσει οι δικηγόροι της Νομικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες για λογαριασμό Σουδανού υπηκόου, ο οποίος από το έτος 2009 έως το έτος 2012 προσπαθούσε ανεπιτυχώς να αιτηθεί άσυλο στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, το Δικαστήριο στην απόφασή τουΕ.Α.Ε. κατά Ελλάδας(αίτηση υπ’ αριθ. 39034/12) διαπίστωσε ότι ο Σουδανός υπήκοος δεν μπορούσε να καταθέσει το αίτημα ασύλου του επί τρία χρόνια, λόγω των συστημικών ελλείψεων του ελληνικού συστήματος ασύλου την εποχή εκείνη και παρά τις διαδοχικές προσπάθειες και την υποστήριξη της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που τον υποστήριζε. Για το λόγο αυτό κρίθηκε ότι η Ελλάδα παραβίασε στην προκειμένη περίπτωση το άρθρο 13 (Δικαίωμα πραγματικής προσφυγής) σε συνδυασμό με άρθρο 3 (Απαγόρευση των βασανιστηρίων) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Το δικαστήριο διαπίστωσε επίσης ότι ο Σουδανός υπήκοος, ο οποίος μάλιστα υπήρξε θύμα βασανιστηρίων στη χώρα καταγωγής του, λόγω της ως άνω αδυναμίας να έχει πρόσβαση στη διαδικασία του ασύλου, έζησε όλα αυτά τα χρόνια χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, σε απόλυτη φτώχεια, μη έχοντας πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες.
Τελικώς, τον Ιούλιο του 2012, οι ελληνικές αρχές κατέγραψαν την αίτησή ασύλου του.
Το δικαστήριο στην απόφασή του αναφέρεται στην υπόθεση M.S.S. κατά Βελγίου και Ελλάδας σχετικά με τις συστημικές ελλείψεις του ελληνικού συστήματος ασύλου εκείνη την εποχή.
Επιπλέον, το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι το διεθνές και το εγχώριο δίκαιο αναγνωρίζουν το δικαίωμα κάποιου να αιτείται άσυλο και ότι η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις Διαδικασίες ασύλου (2013/32/ΕΕ), η οποία έχει μεταφερθεί στην ελληνική νομοθεσία, απαιτεί από τις αρχές να διασφαλίζουν αυτό το δικαίωμα και προβλέπει τις διαδικασίες υποβολής του.
Τέλος το Δικαστήριο σημείωσε ότι η δυνατότητα υποβολής αίτησης ασύλου στην πράξη αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική προστασία των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας. Εάν η πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου δεν διασφαλίζεται από τις εθνικές αρχές, οι αιτούντες άσυλο δεν μπορούν να επωφεληθούν από τις εγγυήσεις που τους παρέχονται στο πλαίσιο της διαδικασίας ασύλου.
Το ΕΣΠ εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σημαντική αυτή απόφαση με την οποία διαπιστώθηκε η επί χρόνια ελλιπής πρόσβαση στο άσυλο, η οποία δυστυχώς ακόμα και σήμερα δεν είναι επαρκώς εξασφαλισμένη.