Κατόπιν καταγγελιών, κατά το τελευταίο διάστημα, από αιτούντες άσυλο στην εν λόγω δομή, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες ζήτησε την παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη για τη διενέργεια αυτοψίας ως προς τις συνθήκες κράτησής τους.
Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα αναφερόμενα :
1. Ως προς την σίτιση
Παρέχεται μία (1) μόνον μερίδα φαγητού ημερησίως ανεπαρκής για τις ανάγκες διατροφής. Η μερίδα αυτή συνίσταται, συνήθως, σε μικρή και συχνά ανεπαρκώς μαγειρεμένη ποσότητα ρυζιού, δύο αυγά βραστά, καθώς και δύο φέτες ψωμιού.
2. Ως προς την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
Η πρόσβαση δε σε ιατρό καθυστερεί σημαντικά, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να εξετάζονται μετά την πάροδο αρκετών ημερών, οπότε, σε πολλές περιπτώσεις, τα συμπτώματα έχουν ήδη υποχωρήσει ή έχουν επιδεινωθεί. Κρατούμενοι αναφέρουν ότι όταν ζητούν ιατρική εξέταση ή χορήγηση αναλγητικών αντιμετωπίζονται με ειρωνεία ή αδιαφορία.
3. Ως προς τις συνθήκες υγιεινής και ρουχισμού
Οι διαθέσιμες τουαλέτες είναι εξαιρετικά περιορισμένες σε σχέση με τον αριθμό των διαμενόντων στην εν λόγω Κλειστή Δομή. Το λουτρό πραγματοποιείται με κρύο και συχνά ακάθαρτο, όπως αναφέρεται, νερό, χωρίς τη δυνατότητα χρήσης σαπουνιού ή σαμπουάν. Δεν διατίθενται ενδύματα ή υποδήματα· ως εκ τούτου, πολλοί διαμένοντες κυκλοφορούν ακόμη και σε χαμηλές θερμοκρασίες με θερινή ενδυμασία (κοντομάνικα, βερμούδες, σαγιονάρες).
4. Ως προς τις συνθήκες διαμονής, ύπνου και καθαριότητας
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα, κάθε κοντέινερ φιλοξενεί έως και δεκατέσσερα (14) άτομα, εκ των οποίων τουλάχιστον οκτώ (8) κοιμούνται σε κρεβάτια και οι υπόλοιποι έξι (6) στο δάπεδο, χωρίς στρώματα ενώ η κατανομή των κλινών γίνεται βάσει ανεπίσημης ιεραρχίας («παλαιότητα» ή σωματική ισχύς). Κατά τη διάρκεια βροχοπτώσεων παρατηρούνται εισροές υδάτων εντός των κοντέινερ. Εντοπίζεται εκτεταμένη παρουσία εντόμων (κοριών, ψειρών), ενώ οι κάδοι απορριμμάτων παραμένουν διαρκώς υπερπλήρεις, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ανθυγιεινών συνθηκών και έντονης δυσοσμίας.
5. Αναφέρθηκαν επίσης περιστατικά εφαρμογής αστυνομικών μέτρων πειθαρχικού χαρακτήρα, τα οποία φέρεται να υπερέβησαν το αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο καθώς και περιπτώσεις άσκησης ψυχολογικής πίεσης και εκφοβισμού.
Υπενθυμίζεται ότι εντός της Ελεγχόμενης Δομής Προσωρινής Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο (ΕΔΠΦΑΑ) που λειτουργεί η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΥπΥΤ), έχει διαμορφωθεί Ειδική Εγκατάσταση Κράτησης (ΕΕΚ), που έχει παραχωρηθεί στην ελληνική αστυνομία και προσιδιάζει σε Προαναχωρησιακό Κέντρο Κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ).
Στο χώρο αυτό, ήδη από την περίοδο της αναστολής του ασύλου, ο αριθμός των κρατουμένων υπερβαίνει την επίσημη χωρητικότητα της δομής και καταγγέλλονται άθλιες συνθήκες κράτησης as well as "σοβαρές ελλείψεις και ανεπάρκειες των στοιχειωδών υποδομών ασφαλείας”.
Όπως έχει ήδη δε επανειλημμένα επισημανθεί τα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ ) «δεν παρέχουν το κατάλληλο περιβάλλον για την κράτηση αλλοδαπών για μακρά χρονικά διαστήματα» και «Οι εγκαταστάσεις δεν [είναι] κατάλληλα προσαρμοσμένες για την κράτηση αλλοδαπών υπηκόων», βλ. CPT/Inf (2024) 21 – Part, https://rm.coe.int/1680b0e4e3 .
Καλούμε τις αρμόδιες Υπηρεσίες να λάβουν τα αναγκαία μέτρα ως προς τις συνθήκες κράτησης και την παροχή κατάλληλων συνθηκών υποδοχής στην Κλειστή Δομή Σιντικής Σερρών.
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και το Δίκαιο της Ένωσης, η κράτηση πολιτών τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένων αιτούντων άσυλο για διοικητικού λόγους είναι ένα μέτρο το όποιο εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο κατ’ εξαίρεση και υπό την προϋπόθεση ότι δεν είναι εφικτή η εφαρμογή άλλων μέτρων. Η αδιάκριτη, μαζική και χωρίς ατομική αξιολόγηση κράτηση όλων των νεοεισερχόμενων πολιτών τρίτων χωρών και μάλιστα σε συνθήκες σε απολύτως ακατάλληλες συνθήκες δεν είναι σύμφωνη με την ελληνική νομοθεσία και το Δίκαιο της Ένωσης.
